W barażach rozstrzygają się ostatnie etapy w eliminacjach do mundialu. To właśnie w nich zdecyduje się, które drużyny awansują na mistrzostwa świata 2026 w Stanach Zjednoczonych, Meksyku oraz Kanadzie. Jak działają baraże? Czy reprezentacja Polski weźmie udział w meczach barażowych? Czy zespoły z Europy mogą grać w barażach interkontynentalnych? Oto najciekawsze fakty.
Baraże do mistrzostw świata – na czym polegają?
Myśląc o meczach barażowych, w których rozstrzygnie się, kto ostatecznie weźmie udział w mundialu w Ameryce Północnej, najczęściej kojarzy się reprezentacje z Europy. To tam baraże do mistrzostw świata przybierają najefektowniejszą formę, bo grają w nich mocne zespoły. Nie są to jednak jedyne baraże, od których zależy awans na wielki turniej.
Na początek warto pamiętać, że przepustkę na mistrzostwa świata można zdobyć także poprzez baraże interkontynentalne. W ten sposób na turnieju pod egidą FIFA pojawi się dwóch dodatkowych uczestników. W barażach tych wystąpią drużyny z Ameryki Południowej, Ameryki Północnej (stamtąd dwie), Afryki, Oceanii oraz Azji. Zespoły zagrają w formacie mini–grup po trzy: dwie niżej notowane drużyny zmierzą się w półfinale, a zwycięzca tego meczu zagra w finale z wyżej rozstawioną reprezentacją. Zwycięzcy obu ścieżek dołączą do turnieju, zajmując dwa ostatnie z 48 miejsc.
W Azji, w ostatniej fazie eliminacji, dwie reprezentacje zagrają w barażu o… baraż interkontynentalny. Podobny system obowiązuje w Afryce, z tym że w ramach drugiej rundy kwalifikacji odbędą się dwa półfinały i finał, którego zwycięstwo da jednej reprezentacji przepustkę do baraży interkontynentalnych. Uczestnicy z obu stref amerykańskich dostaną się tam poprzez zajęcie odpowiednich miejsc w grupach. W interkontynentalnym play-offie zobaczymy także drużynę z Oceanii.
Zasady i format baraży w eliminacjach do mundialu
Najwięcej emocji w Polsce budzą baraże w strefie europejskiej – właśnie w nie celuje reprezentacja Polski. Biało-czerwoni zagrają jeszcze kilka meczów w ramach grupy G, ale szanse na wyprzedzenie Holandii są minimalne. Polska musi skupić się na zajęciu drugiego miejsca, bo to właśnie ono daje prawo gry w barażach o awans na mundial.
W barażach wystąpią wszystkie drużyny z drugich miejsc. Ponieważ bezpośredni awans wywalczą jedynie zwycięzcy grup, w teorii uda się uniknąć najmocniejszych rywali – takich jak Francja, Niemcy, Anglia czy Hiszpania. Nigdy jednak nic nie wiadomo. Jeśli reprezentacja Polski zajmie drugie miejsce, to z kim Polska może zagrać? Trudno przewidzieć, ale możliwe są zespoły pokroju Irlandia Północna, Szwecja czy Czechy. W barażach wystąpi 12 drużyn z drugich miejsc, a dodatkowo dołączą cztery zespoły z najlepszym rankingiem Ligi Narodów, które nie zajęły ani pierwszego, ani drugiego miejsca w grupie.
Uczestnicy zostaną podzieleni na cztery koszyki – w każdym rozegrane zostaną dwa półfinały i finał. Nie będzie dwumeczów, więc np. bilans bramkowy w swoich grupach eliminacyjnych nie będzie miał znaczenia. W przypadku remisu o losach meczu zdecyduje dogrywka lub rzuty karne. W ten sposób cztery reprezentacje dołączą do pozostałych 12 i razem utworzą grono 16 europejskich uczestników finałów mistrzostw świata. Na amerykańskim mundialu zobaczymy więc aż jedną trzecią zespołów z Europy!
Najważniejsze mecze barażowe w historii mistrzostw świata
Formaty eliminacji do mistrzostw świata zmieniały się na przestrzeni lat. Wahała się liczba drużyn, które mogły wziąć udział w rozgrywkach. Zmieniał się także skład grup w strefie UEFA – np. po rozpadzie Związku Radzieckiego czy Jugosławii. Dlatego nie zawsze istniały baraże w formie, jaką znamy obecnie.
W eliminacjach do poprzedniego mundialu play-offy okazały się przeszkodą nie do pokonania dla Włochów, którzy przegrali z Macedonią Północną. Polska natomiast pokonała wówczas walkowerem Rosję (wykluczoną za agresję na Ukrainę), a w finale poradziła sobie ze Szwecją. W walce o MŚ 2018 również rozegrano mecze barażowe w Europie – w formie dwumeczów, które wyłaniały czterech uczestników mundialu. Wtedy także odpadły Włochy, pokonane przez Szwecję.
Typy bukmacherskie na baraże do mistrzostw świata
Część bukmacherów już teraz oferuje typy na baraże do mistrzostw świata 2026. Oferta nie jest jednak pełna, ponieważ na razie nie wiadomo, które zespoły w nich wystąpią. Można natomiast przewidywać, które drużyny zajmą drugie miejsca w swoich grupach i w efekcie trafią do play-offów.
Większość grup ma wyraźnych faworytów: w grupie A są to Niemcy, w grupie B – Szwajcaria, w grupie C – Dania, w grupie D – Francja, w grupie E – Hiszpania, w grupie F – Portugalia, w grupie G – Holandia, w grupie J – Belgia, w grupie K – Anglia, a w grupie L – Chorwacja. Trudniej wskazać faworyta w grupie H (Bośnia i Hercegowina, Austria, Rumunia, Cypr, San Marino). Z kolei w grupie I nie radzą sobie Włosi – tam przewodzi Norwegia. Czyżby Italia znów musiała walczyć w barażach?